Telegram CEO’su Pavel Durov Fransa’da neden gözaltına alındı, şirket gözaltı kararına ne reaksiyon verdi?
Sosyal haberleşme uygulaması Telegram’ın CEO’su Pavel Durov, Paris’in kuzeyindeki Le Bourget Havalimanı’nda Fransız polisi tarafından gözaltına alındı.
Durov’un gözaltı müddetinin uzatıldığı, 96 saat kadar gözaltında tutulabileceği bildirildi.
Rusya kökenli teşebbüsçü Durov, Telegram’ın moderasyon siyasetiyle ilgili olduğu belirtilen soruşturma kapsamında, Cumartesi günü özel jetiyle Le Bourget Havalimanı’na iniş yaptıktan sonra gözaltına alınmıştı.
39 yaşındaki milyarderin Telegram ile kontaklı cürümlerle ilgili olarak hakkında yakalama buyruğu çıkarıldığı açıklandı.
Fransız basınına nazaran Pavel Durov, tanınan iletileşme uygulamasının hata hedefli kullanımının önlenmeye yönelik adım atmamakla suçlanıyor.
Telegram’dan yapılan açıklamada, şirketin CEO’su Durov’un “gizleyecek bir şeyi olmadığı” söylendi.
Açıklamada, uygulamanın moderasyon siyasetinin “endüstri standartlarında olduğu ve daima geliştirildiği” belirtilirken, “Bir platformun ya da sahibinin, o platformun istismar edilmesinden sorumlu tutulması saçmalık” sözleri kullanıldı.
Telegram’ın açıklamasında, neredeyse bir milyar kullanıcının haberleşmek ve bilgi kaynağı olarak Telegram’ı kullandığı belirtilirken, sorunun çözülmesinin beklendiği de kaydedildi.
Rusya’dan birinci tepkiler
Reuters haber ajansına göre Rusya Dışişleri Bakanlığı, Durov’a erişim talebinde bulunmak için Paris’e bir not gönderildiğini, lakin Durov’un Fransız vatandaşı olduğunu açıkladı.
Rus iş beşerinin gözaltına alınmasının ardından Rusya Dışişleri Bakanlığı yazılı bir açıklama yaptı.
Bakanlık sözcüsü Maria Zakharova Telegram’da yaptığı açıklamada, Durov’un 2018’de Rusya’da çalışmasını “engelleyen” hükümet kararını eleştiren Batılı Sivil Toplum Kuruluşları’nın (STK) gözaltıyla ilgili sessiz kalıp kalmayacaklarını merak ettiğini yazdı.
Moderasyon siyasetleri ve paylaşılan içerikler nedeniyle ağır tenkitlere maruz kalan toplumsal medya platformu X’in sahibi Elon Musk da, Durov’a takviye veren iletiler paylaştı.
Musk, #freepavel (Pavel’e özgürlük) etiketiyle, Durov’un geçmişte yaptığı bir TV röportajında Twitter’ın Musk tarafından satın alınmasından memnuniyet duyduğunu söylediği kısmı paylaştı.
Milyarder yönetici, Fransızca yaptığı, “Liberté Liberté! Liberté?” (Özgürlük, Özgürlük, Özgürlük?) paylaşımıyla karara reaksiyon gösterdi.
Rusya kökenli girişimcinin gözaltına alınmasını Telegram hesabından yorumlayan, Eski Rusya Devlet Başkanı Dmitri Medvedev, Durov’un “Anavatanı olmadan harika bir formda yaşayan parlak bir ‘dünya adamı'” olmak istediğini fakat “hesabının tutmadığını” argüman etti.
“Artık tüm ortak düşmanlarımıza nazaran o bir Rus – ve bu nedenle öngörülemez ve tehlikeli” diye ekledi.
Pavel Durov kimdir?
Pavel Durov Rusya’da doğdu. 2006 yılında, bugün hala Rusya’nın en tanınan toplumsal ağlarından biri olan Vkontakte’yi kurdu.
Ancak şirketin iştirak yapısının değişmesinin akabinde “yönetimde CEO’nun hareket özgürlüğü bariz bir biçimde azaldı” diyerek 2014 yılında şirketten ayrıldı.
2014 yılı başında yapılan pay satışının akabinde Vkontakte’nin yüzde 52’si Kremlin ile ilişkili oligark Alişer Usmanov’un denetimine geçmişti.
2013 yılında erkek kardeşi Nikolai Durov ile birlikte şifreli iletileşme uygulaması Telegram’ı kurdu.
Sosyal medya platformunda Rus muhalif toplulukların engellenmesi tarafındaki hükümet taleplerine uymayı reddettikten sonra 2014’te Rusya’dan ayrıldı.
Durov bugün Dubai’de yaşıyor. Birleşik Arap Emirlikleri ve Fransa’dan olmak üzere ikili vatandaşlığı bulunuyor.
Dünyanın farklı bölgelerinde sunucuları olan Telegram’ın merkezi de Dubai’de.
Telegram bilhassa Rusya, Ukrayna ve eski Sovyetler Birliği ülkelerinde tanınan hale geldi.
Durov’un kullanıcı datalarını Rusya hükümetiyle paylaşmayı reddetmesinin akabinde uygulama 2018’de Rusya’da yasaklandı. Fakat 2021’de yasak geri çekildi.
Telegram, bugün Facebook, YouTube, WhatsApp, Instagram, TikTok ve Wechat’in akabinde dünyanın en büyük toplumsal medya platformlarından biri olarak sıralanıyor.
Amerikan iş ve ekonomi dergisi Forbes’a nazaran Durov’un serveti yaklaşık 15,5 milyar dolar.
Telegram’ın Avrupa’da da son yıllarda artan popülaritesi, Fransa dahil olmak üzere birçok ülkede güvenlik ve data ihlali telaşlarıyla ilgili incelemelere yol açtı.
Geçen Mayıs ayında, Avrupa Birliği’nde Telegram’ın kullanım seviyesinin, çevrimiçi içerik mevzuatı kapsamında daha sıkı gerekliliklere tabi tutulabileceği düzeye yaklaştığı açıklandı.